Immunoloog dr. Jeanette Leusen van het Center for Translational Immunology in het UMC Utrecht, is per 15 september 2023 benoemd tot hoogleraar Antistoftherapie aan de Universiteit Utrecht. De leerstoel wordt ondergebracht bij de strategische onderzoeksprogramma's Infection & Immunity en Cancer van het UMC Utrecht.

Immunoglobulines, ook wel antilichamen genoemd, zijn belangrijke eiwitten die ons beschermen tegen ziekteverwekkers. Antilichamen zorgen voor een verbinding tussen het deel van het immuunsysteem dat zich aanpast aan ziektes en het aangeboren immuunsysteem. B-cellen produceren deze antilichamen en activeren complement - een groep eiwitten die de afweer ondersteunt - en afweercellen zoals neutrofielen, macrofagen en NK-cellen. Als het lichaam niet goed reageert met antilichamen, kan dit ernstige infecties veroorzaken. Daarnaast worden antilichamen al met succes gebruikt bij de behandeling van diverse ziektes. Met de leerstoel ‘Antistoftherapie’ zet Jeanette Leusen haar lange onderzoekslijn voort naar verschillende aspecten van antilichamen. Bijvoorbeeld hun werkingsmechanisme, hoe antilichamen infecties bij pasgeborenen kunnen voorkomen én hoe ze kunnen worden gebruikt om kanker, infecties en auto-immuunziekten te behandelen.

Focus op immunoglobuline A (IgA)

Jeanette begon haar onderzoek naar therapeutische antistoffen en hoe deze werken toen ze een prestigieuze NWO-beurs kreeg. Ze is actief betrokken bij studies van therapeutische antilichamen met behulp van muismodellen. Haar lab heeft zelfs een nieuwe transgene muis gemaakt die zij specifiek voor haar onderzoek gebruikt. Interessant genoeg werd therapie met verschillende monoklonale antilichamen in zowel bloedkanker als solide tumormodellen volledig onderdrukt in dit diermodel. Tot slot gelooft Jeanette Leusen sterk in immunoglobuline A (IgA) als een nieuwe klasse van antilichamen voor de behandeling van zowel kanker als infectieziekten. In 2013 publiceerde ze voor het eerst over de werkzaamheid van antilichamen gebaseerd op IgA, een onderzoekslijn die tot vandaag de dag wordt voortgezet.

Valorisatieonderzoeker

Jeanette Leusen zal veel investeren in valorisatie: samenwerken met industriële partners, verkrijgen van Health-Holland subsidies, bij voorkeur met spin-off bedrijven van eigen onderzoek. Jeanette heeft hier al veel ervaring in. Ze werkt veel samen met bedrijven, heeft patenten aangevraagd en is een spin-off bedrijf gestart. Jeanette Leusen is de eerste hoogleraar die is benoemd tot valorisatieonderzoeker, een van de zes recent geïntroduceerde academische loopbaanprofielen in het UMC Utrecht. De benoeming van Jeanette op deze valorisatieleerstoel zorgt ervoor dat collega’s in het UMC Utrecht in de toekomst kunnen profiteren van haar ervaring met valorisatie.

Ze zegt: "Mijn motivatie voor immunologisch onderzoek is om uitvindingen in het lab zo snel mogelijk naar de patiënt te brengen. Met hulp van de Utrecht Holdings, ons technologietransferbureau, konden we octrooien aanvragen en een spin-off bedrijf starten met dit doel. Ook kan ik als workstream leider binnen Oncode Accelerator onderzoek vertalen naar nieuwe medicijnen. Ik help dan ook graag elke collega die geïnteresseerd is in valorisatie, dus neem gerust contact op met mij."

^{Jeanette Leusen}

Korte biografie

Jeanette Leusen (1966) behaalde haar master Medische Biologie aan de Universiteit van Leiden en promoveerde in 1995 aan de Universiteit van Amsterdam (Titel proefschrift: Interactions between the components of the human NADPH oxidase : a novel about the intrigues in the phox family). Ze begon haar carrière als wetenschapper in het UMC Utrecht in 1995 en werd universitair hoofddocent en hoofd van de immunotherapiegroep in het UMC Utrecht in 2006, en vervolgens hoofd van de Utrechtse Monoklonale Antilichaamfaciliteit (UMAB) in 2012. In 2018 richtte ze TigaTx op, een Amerikaans bedrijf dat zich richt op de ontwikkeling van immunoglobuline-gebaseerde geneesmiddelen voor behandeling van kanker. Momenteel is ze senior-adviseur van de strategische adviesraad van TigaTx. Jeanette is medeauteur van meer dan 140 publicaties in wetenschappelijke tijdschriften en is uitvinder op twaalf patentaanvragen. Haar groep van 24 FTE (inclusief zes promovendi) werkt aan het werkingsmechanisme van therapeutische antilichamen, met speciale interesse in IgA als een nieuwe klasse antilichamen voor de behandeling van zowel kanker als infectieziekten.